4-آمینوفنول (پارا-آمینوفنول) – 4-AMINOPHENOL (p-Aminophenol)

4-آمینوفنول (p-Aminophenol) یک ترکیب آلی با دو گروه عاملی آمین و هیدروکسیل در موقعیت پارا نسبت به هم روی حلقه بنزن است. این ماده پودری کریستالی سفید است که به شدت مستعد اکسیداسیون بوده و در مجاورت هوا به سرعت به رنگ صورتی، قهوه‌ای یا سیاه تغییر رنگ می‌دهد. مهم‌ترین کاربرد صنعتی این ماده، نقش آن به عنوان پیش‌ماده اصلی در سنتز داروی مسکن معروف “پاراستامول” (استامینوفن) است. با استیله کردن گروه آمینی این ماده، استامینوفن تولید می‌شود. در صنعت عکاسی سنتی، 4-آمینوفنول به عنوان یک “عامل ظهور” (Developing Agent) کلاسیک با نام تجاری Rodinal شناخته می‌شود که دانه‌های بسیار ریزی روی فیلم ایجاد می‌کند. همچنین در صنعت لاستیک و رنگ‌سازی به عنوان آنتی‌اکسیدان و واسطه کاربرد دارد.

کاربردها و مصارف

• ماده اولیه تولید استامینوفن (Paracetamol) و سایر داروها.
• عامل ظهور در عکاسی سیاه و سفید (فاین گرین).
• سنتز رنگ‌های گوگردی و آزو.
• افزودنی آنتی‌اکسیدان در صنایع نفت و لاستیک.

نکات ایمنی

• سمیت: سمی است و ممکن است باعث متهموگلوبینمی شود.
• حساسیت بالا: در برابر نور و هوا سریعاً اکسید و تیره می‌شود (بسته‌بندی باید کاملاً هواگیری شود).
• محرک: تماس با پوست باعث درماتیت و حساسیت می‌شود.
• نگهداری: در ظروف تیره و کاملاً کیپ.