1,5-دی‌فنیل کاربازون – 1,5-DIPHENYL CARBAZONE, AR GRADE (Reagent For Mercury)

1,5-دی‌فنیل کاربازون (1,5-Diphenylcarbazone) محصول اکسیداسیون دی‌فنیل کاربازید است و به صورت پودر کریستالی نارنجی-قرمز عرضه می‌شود. این ترکیب یک لیگاند و اندیکاتور مهم در تیتراسیون‌های کمپلکسومتری و بارش‌سنجی است. کاربرد شاخص و متمایز این ماده، استفاده به عنوان معرف اختصاصی برای یون‌های جیوه (Hg2+) است. در حضور جیوه، این ماده کمپلکس بنفش یا آبی سیر (Blue-Violet) تشکیل می‌دهد. این واکنش رنگی اساس روش‌های تیتراسیون “مرکوریمتری” (Mercurimetry) برای تعیین غلظت کلرید، برومید و سیانید است. در این روش‌ها، دی‌فنیل کاربازون به عنوان اندیکاتور عمل می‌کند؛ به این صورت که پس از اتمام واکنش یون‌های هالید با تیترانت (نیترات جیوه)، اولین قطره اضافی جیوه با اندیکاتور واکنش داده و تغییر رنگ واضحی ایجاد می‌کند که نقطه پایان تیتراسیون را مشخص می‌سازد.

کاربرد در آنالیز بالینی و شیمیایی

علاوه بر تیتراسیون، دی‌فنیل کاربازون برای اندازه‌گیری اسپکتروفتومتری مقادیر کم جیوه در نمونه‌های محیطی و بیولوژیکی استفاده می‌شود. همچنین برای شناسایی و تعیین مقدار فلزات دیگر مانند کادمیوم، کروم، مس و مولیبدن (با تنظیم pH و شرایط) نیز کاربرد دارد، اما حساسیت آن نسبت به جیوه بارزترین ویژگی آن است. محصول اکسیر لایف با گرید AR، خلوص و کیفیت لازم برای انجام تیتراسیون‌های دقیق و حساس را داراست.

پایداری و انحلال‌پذیری

این ماده در الکل (اتانول) و کلروفرم به خوبی حل می‌شود اما در آب نامحلول است. محلول‌های الکلی آن اگر در معرض نور و هوا باشند ناپایدار بوده و باید به صورت تازه یا در ظروف تیره نگهداری شوند. ساختار شیمیایی آن شامل یک گروه کتو و گروه‌های آزو است که مسئول خاصیت رنگ‌زایی آن هستند.

کاربردها و مصارف

• اندیکاتور نقطه پایان در تیتراسیون کلرید با نیترات جیوه (روش مرکوریمتری).
• معرف رنگ‌سنجی برای شناسایی و اندازه‌گیری جیوه (Mercury).
• تشخیص کیفی (Spot Test) برای کادمیوم، مس و روی.
• کاربرد در آزمایشگاه‌های آنالیز آب و کنترل کیفیت مواد شیمیایی.

نکات ایمنی

• سمیت: خود ماده سمیت کمتری دارد اما معمولاً با ترکیبات جیوه (بسیار سمی) استفاده می‌شود.
• حساسیت نوری: محلول آن به شدت به نور حساس است (فتوشیمیایی).
• نگهداری: در دمای محیط، جای خشک و ظروف تیره (Amber glass).
• تجهیزات: استفاده از دستکش و عینک ایمنی الزامی است.