1-نفتیل استیک اسید (هورمون NAA) – 1-NAPHTHYLACETIC ACID

1-نفتیل استیک اسید (1-Naphthylacetic Acid) که با نام اختصاری NAA شناخته می‌شود، یک هورمون گیاهی سنتتیک از خانواده اکسین‌ها (Auxins) است. این ماده پودری کریستالی و سفید رنگ است که در آب کم‌محلول اما در حلال‌های آلی و محلول‌های قلیایی (مانند KOH) به خوبی حل می‌شود. NAA نقشی حیاتی در کشاورزی مدرن و بیوتکنولوژی گیاهی ایفا می‌کند. عملکرد اصلی آن شبیه‌سازی اثر اکسین طبیعی (IAA) است، با این تفاوت که پایداری بیشتری دارد و گیاه آن را دیرتر تجزیه می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود NAA یک هورمون “ریشه‌زا” (Rooting Hormone) بسیار قوی باشد. باغبانان و تولیدکنندگان گل و گیاه از پودر یا محلول NAA برای تحریک ریشه‌دهی در قلمه‌های ساقه و برگ استفاده می‌کنند. همچنین در آزمایشگاه‌های کشت بافت گیاهی، این ماده جزء ثابت محیط‌های کشت (مانند محیط موراشیگ و اسکوگ) برای القای کالوس و باززایی ریشه است.

کاربرد در باغبانی و کشاورزی

علاوه بر ریشه‌زایی، NAA کاربردهای دیگری نیز دارد. محلول‌پاشی آن روی درختان میوه (مانند سیب و گلابی) در زمان مناسب، مانع از ریزش زودرس میوه قبل از برداشت (Pre-harvest drop) می‌شود. در برخی محصولات، برای تنک کردن شکوفه‌ها (Thinning) و افزایش سایز میوه‌های باقی‌مانده استفاده می‌شود. اکسیر لایف این محصول را با خلوص بالا عرضه می‌کند که برای کارهای دقیق آزمایشگاهی و تولید هورمون‌های تجاری ریشه‌زا مناسب است.

کاربردها و مصارف

• هورمون ریشه‌زا برای قلمه‌های سخت‌ریشه‌زا (چوبی و نیمه‌چوبی).
• تنظیم‌کننده رشد گیاه (PGR) در کشت بافت و ریزازدیادی.
• جلوگیری از ریزش میوه قبل از برداشت در باغات.
• تحریک تقسیم سلولی و طویل شدن سلول.

نکات ایمنی

• سمیت: ماده‌ای سمی است؛ از بلعیدن و استنشاق غبار آن پرهیز شود.
• دوز مصرف: در غلظت‌های بسیار کم (ppm) موثر است؛ مصرف بیش از حد باعث توقف رشد یا مرگ گیاه می‌شود.
• نگهداری: در جای خشک و خنک.