زآتین (هورمون گیاهی) – ZEATIN (Plant Growth Regulator)

زآتین (Zeatin) اولین سیتوکینین طبیعی کشف شده است که از دانه ذرت (Zea mays) استخراج شد. این ماده پودری سفید یا کرم رنگ است و به عنوان قوی‌ترین و موثرترین سیتوکینین طبیعی در **کشت بافت گیاهی** شناخته می‌شود. زآتین تقسیم سلولی را تحریک کرده، جوانه زنی جانبی را القا می‌کند و مانع از پیری بافت گیاه می‌شود. در مقایسه با سیتوکینین‌های سنتتیک (مانند BAP و Kinetin)، زآتین گیاهچه‌هایی با کیفیت بهتر، ناهنجاری ژنتیکی کمتر و ریشه‌زایی آسان‌تر در مراحل بعد تولید می‌کند. برای تکثیر گیاهان چوبی دشوار، ارکیده‌ها و گیاهان دارویی ارزشمند استفاده می‌شود.

کاربردها و مصارف

• باززایی شاخه (Shoot regeneration) از کالوس و پروتوپلاست.
• تکثیر گیاهان زینتی و دارویی حساس.
• جلوگیری از زرد شدن و پیری بافت‌های گیاهی.
• شکستن خواب بذر و جوانه.

نکات ایمنی

• قیمت: بسیار گران‌قیمت است (Natural source).
• حلالیت: در آب کم‌محلول است؛ در NaOH یا الکل حل می‌شود.
• نگهداری: در فریزر (منفی ۲۰ درجه) و جای خشک.